ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ
Σε μακροχρόνιες σχέσεις το ερωτικό πάθος μετατρέπεται σε βαθύτερη αγάπη σαν αποτέλεσμα φυσιολογικής σχεσιακής λειτουργίας και τριβής στο χρόνο Ακολουθούν συναισθήματα και χαρακτηριστικά όπως στοργή , τρυφερότητα, ενδιαφέρον για την ευτυχία του άλλου, αποδοχή των αντιλήψεων των ελαττωμάτων και των προτερημάτων με ενσυνάισθηση και συναισθηματική κατανόηση. Σε περίπτωση που το ζευγάρι αντιμετωπίζει προβλήματα και αποφασίσει πως θέλει να παραμείνει στο μαζί, καλείται να ξεπεράσει συγκρούσεις, αμφισβητήσεις και έντονα αρνητικά συναισθήματα μέσα από την εμπιστοσύνη, την αφοσίωση και την πίστη.
Όταν ένα ζευγάρι αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα οι σύντροφοι συχνά διακατέχονται από την πεποίθηση ότι «τα πράγματα δεν μπορούν να βελτιωθούν». Τέτοιου τύπου περιοριστικές πεποιθήσεις είναι δυσλειτουργικές, διότι αποτρέπουν το ζευγάρι από το να σκεφτεί παραγωγικά και εποικοδομητικά ώστε να επιλυθούν οι οποιεσδήποτε διαφορές.Οι σύντροφοι εφόσον κινητοποιηθούν μπορούν να εφαρμόσουν μέσα από τεχνικές επίλυσης και ψυχοεκπαίδευσης νεόυς λειτουργικούς τρόπους συμπεριφοράς και σκέψης ώστε να αλλάξουν!
1.1 ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ
Το πρώτο βήμα για τη βελτίωση της σχέσης είναι η αναγνώριση των αντιστάσεων στην αλλαγή και η υιοθέτηση μίας περισσότερο ρεαλιστικής και λειτουργικής στάσης απέναντι στα προβλήματα της σχέσης. Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τον Gottman (1994), είναι σημαντικό οι σύντροφοι να αποφύγουν τις τέσσερις παγίδες της σχέσης που είναι η επικριτική και η αμυντική στάση, η περιφρόνηση και η άρνηση της επικοινωνίας και να προσπαθήσουν να ακολουθήσουν μια απλή μαθηματική εξίσωση: Τα ζευγάρια πρέπει να μοιράζονται πέντε θετικές στιγμές για κάθε αρνητική εμπειρία, ώστε η σχέση να παραμείνει ισχυρή και σταθερή. Αφού αναγνωρίσει ο κάθε σύντροφος την αντίσταση, καλείται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται αλλά και τις προβληματικές συμπεριφορές στη σχέση . Αντί να προσπαθήσει να αλλάξει και να ελέγξει τον άλλο, ο καθένας καλείται να γίνει ο ίδιος η αλλαγή που επιθυμεί να δει στη σχέση του.
1.2 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΝ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗ
Ένα σημαντικό στοιχείο για την εξέλιξη της σχέσης είναι η αρχή της συνεργασίας του ζευγαριού,η διατήρηση της οποίας επιφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη, όπως η διατήρηση της σχέσης και η επίλυση των ζητημάτων που προκύπτουν, αλλά και άμεσα όπως η ικανοποίηση της προσφοράς και η διευθέτηση καθημερινών προβλημάτων.Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο για τη διατήρηση μίας λειτουργικής σχέσης είναι η αφοσίωση. Η αμοιβαία δέσμευση των συντρόφων βοηθάει στο να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της σχέσης αλλά και της ζωής Επίσης όσο ενισχύεται η εμπιστοσύνη άνευ όρων τόσο οι σύντροφοι αισθάνονται περισσότερο άνετα και ανοίγονται συναισθηματικά, αφού νιώθουν ότι ο άλλος θα τους αποδεχτεί γι’ αυτό που πραγματικά είναι. Τα ζευγάρια που αναζητούν μια βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η ευαλωτότητα και η οικειότητα συμβαδίζουν. Η οικειότητα μπορεί να έρθει μόνο όταν οι εταίροι είναι αρκετά ευάλωτοι ώστε να μοιράζονται τις βαθύτερες ελπίδες, τους φόβους και τα όνειρά τους χωρίς επίκριση και μόνον όταν πέσουν οι μάσκες !
1.3 ΟΙ 7 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ
Ο Gottman (1999), ύστερα από τη μακρόχρονη πορεία του ως σύμβουλος οικογένειας και σχέσεων, σε ερευνητικό αλλά και σε κλινικό επίπεδο, προτείνει επτά αρχές που θεωρεί ότι μπορούν να αποτρέψουν μία σχέση από το χωρισμό.
-1η αρχή:«ενίσχυση του χάρτη της αγάπης» Περιλαμβάνει το να γνωριζουν οι σύντροφοι της προσωπικές αξίες, αρχές, καθημερινές συνήθειες και την προσωπική ιστορία του άλλου όσο το δυνατόν καλύτερα και χωρίς επικριτική διάθεση.
-2η αρχή: «ενδιαφέρον και αναγνώριση των επιτευγμάτων» Αφορά την έκφραση θαυμασμού και θετικής ενίσχυσης του άλλου και αποτελεί το αντίδοτο στην παγίδα της περιφρόνησης που μπορεί να υποπίπτουν οι σύντροφοι.
–3η αρχή: «η στροφή του ενός προς τον άλλο». H ενίσχυση της καθημερινής ψιλοκουβέντας, της αναγνώρισης και της απόκρισης στα σχόλια του άλλου, την εστίαση της προσοχής στον άλλο, την καλή διάθεση και την επικρότηση της συμφωνίας μεταξύ τους. Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείται η φιλία μεταξύ των συντρόφων, αφορά την εκδήλωση ειλικρινούς ενδιαφέροντος απέναντι στον άλλο ως άτομο πέρα από εγωιστικά κίνητρα και προσδοκίες.
-4η αρχή: «αφήνεις το σύντροφό σου να σε επηρεάσει».Πρόκυται για την αναγνώριση της αξίας της άποψης του άλλουπαραμερίζοντας την ανάγκη του να έχει πάντα δίκιο, και να ακούσει με καλή διάθεση αυτά που ο σύντροφός τους γνωρίζει και προτείνει , χωρίς να χρειάζεται να συμφωνεί.
-5η αρχή: «επίλυση των προβλημάτων που λύνονται». Επιτυγχάνεται εφαρμόζοντας στοιχεία αποτελεσματικής επικοινωνίας.,Όταν προκύπτουν διαφορές να γνωρίζει, να αποδέχεται και να επιδεικνύει μία στάση προσπάθειας επιδιόρθωσης και επίλυσης των προβλημάτων, αντί να τα αφήνει να κλιμακώνονται υιοθετόντας συγκρουσιακή στάση.
-6η αρχή: « προσπάθεια να ξεπεράσουν τα αδιέξοδα » Η προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων που δείχνουν να μην έχουν λύση και όχι παραίτησης είναι περισσότερο ικανοποιητική και επιφέρει ανέλπιστα θετικά αποτελέσματα.
-7η αρχή: «δημιουργία κοινού νοήματος και οράματος σύμφωνα με τις αξίες και την εξέλιξη της σχέσης» Ενέχει και μια πνευματική διάσταση που αφορά τη δημιουργία μιας εσωτερικής ζωής μαζί – μιας κουλτούρας πλούσιας σε σύμβολα και τελετουργίες και μιας εκτίμησης για τους ρόλους και τους στόχους που τους συνδέουν !
1.4 ΘΕΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Ένας τρόπος βελτίωσης της σχέσης είναι η αναγνώριση και η ικανοποίηση των αναγκών του άλλου. Η κατανόηση των αναγκών του συντρόφου πολλές φορές είναι δύσκολη, αφού πολλοί δεν έχουν μάθει να τις εκφράζουν, ενώ θεωρούν ότι είναι προτιμότερο να τις ανακαλύπτει ο άλλος χωρίς να εκτεθούν. Άλλες πάλι δεν δίνουν την δέουσα προσοχή ο ένας στις ανάγκες του άλλου σαν αποτέλεσμα του χρόνου .
α) η αναγνώριση της θετικής συμπεριφοράς του άλλουΚάθε σύντροφος καλείται να αναγνωρίζει και να “σημειώνει”, νοητικά ή / και γραπτά, οτιδήποτε τον χαροποίησε από τη συμπεριφορά του άλλου. Έχει βρεθεί σύμφωνα με μελέτες πως η καταγραφή των θετικών πράξεων του συντρόφου, βαθμολογώντας τις ως προς το βαθμό ικανοποίησής τους, μπορεί να επιφέρει βελτίωση στη σχέση στο 70% των ζευγαριών (Goldstein, 1972).
β) η αναλογία πέντε προς ένα. . Έχει βρεθεί ότι στα ευτυχισμένα ζευγάρια ή αναλογία ευχάριστων σε σχέση με δυσάρεστες στιγμές είναι τουλάχιστον πέντε προς ένα (Gottman, 1994). Τα ευτυχισμένα ζευγάρια έχουν συγκρούσεις και δυσκολίες, όμως γελάνε,παίζουν, πειράζουν ο ένας τον άλλο και δείχνουν τρυφερότητα, επειδή έχουν αναπτύξει βαθιούς συναισθηματικούς δεσμούς .
γ) Οι τελετουργίες ένωσης. Συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της σχέσης. Αυτές περιλαμβάνουν τις παρακάτω:
1. Τρώτε μαζί τα γεύματα, χωρίς να κοιτάτε οθόνες.
2. Καθημερινή συζήτηση για τη μείωση του στρες:
3. Προγραμματίστε χρόνο διακοπών μόνοι σας.
4. Ασκηθείτε μαζί, πάιξετε μαζί.
5. Μοιραστείτε ένα φιλί έξι δευτερολέπτων ή και περισσότερα μέσα στη μέρα.
Σαν επίλογο θα έλεγα πως για την ψυχοεκπάιδευση και αλλαγή πρός αυτές τις λειτουργικές στάσεις που προκύπτουν μέσα από την θεραπευτική διαδικάσία πάνω στις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις σημαντικό ρόλο παίζει η αυτοπαρατήρηση και η επιλογή της έστίασης προσοχής σε συγκεκριμένη νοητική κατεύθυνση σε κάθε “εδώ και τώρα” . Στην ουσία μιλάμε για την συνειδητή πρόκληση αυτοπαρατήρησης των σκέψεων μας σύμφψνα με τα παραπάνω στις μικρές στιγμές και την αλλαγή ροής της ψυχικής ενέργειας δίνοντας τους την απαιτούμενη και απαραίτητη πνευματική και διανοητική ακτίνα-αρχή (εσωτερική θεραπευτική διαδικασία) . Οι μικρές στιγμές μέσα στην ημέρα που υπενθυμίζουν στους συντρόφους την αγάπη, τη φροντίδα και το ενδιαφέρον είναι πολύ σημαντικές για τη διατήρηση μιας ευτυχισμένης σχέσης.
ΖΗΣΕ…. ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ & ΤΩΡΑ !.
